Sỏi tiết niệu: Triệu chứng, chẩn đoán và điều trị

Sỏi tiết niệu hay sỏi niệu là những viên sỏi được hình thành do sự kết tinh tự nhiên của các tinh thể vô cơ trong nước tiểu. Đa phần chúng bắt đầu hình thành từ thận, di chuyển dọc theo đường đi của hệ tiết niệu và bài tiết ra ngoài nên nhiều người quen gọi là sỏi thận.

1. Hiểu thêm về bệnh lý sỏi tiết niệu.

Cơ quan đường tiết niệu gồm có: thận, niệu quản, bàng quang (bọng đái) và niệu đạo. Khi sỏi xuất hiện tại bất kỳ vị trí nào của hệ tiết niệu nghĩa là đã mắc sỏi tiết niệu. Như vậy sỏi tiết niệu bao gồm sỏi thận, sỏi niệu quản, sỏi bàng quang và sỏi niệu đạo.

Sỏi tiết niệu gây ra nhiều biến chứng nguy hại như:

• Sỏi di chuyển, cọ xát vào niêm mạc đường niệu gây phù nề, chảy máu, là điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập, gây viêm đường tiết niệu.
• Sỏi kẹt lại ở vị trí hẹp, gây bí đái cấp hoặc mạn.
• Chức năng thận có thể bị suy giảm, dẫn đến tình trạng suy thận cấp hoặc mạn tính.

Nhắc tới sỏi tiết niệu và lý do diễn ra bệnh lý này, chúng ta không thể không nhắc tới một số nguyên nhân sau:

• Sự hòa tan của các muối khoáng trong nước tiểu: oxalat, canxi, urat,...
• Uống không đủ lượng nước trung bình mỗi ngày và thường xuyên nhịn không đi tiểu. Khi nước tiểu bị đọng lại quá lâu sẽ hình thành nên sỏi.
• Người mắc các bệnh lý liên quan tới đường tiết niệu: nhiễm trùng đường tiết niệu, u tiền liệt tuyến...
• Ảnh hưởng từ yếu tố di truyền...
• Ăn uống không khoa học, quá nhiều muối, hấp thụ quá nhiều canxi...

2. Triệu chứng của sỏi tiết niệu như thế nào?

Triệu chứng cơ năng:

• Các cơn đau: Đau lưng bụng hoặc vùng hông. Đau do sỏi thận còn được gọi là cơn đau quặn thận, là một trong những loại đau dữ dội nhất có thể tưởng tượng được, một số người từng bị sỏi thận so sánh cơn đau như việc sinh con hoặc bị dao đâm.
• Tiểu ra máu đại thể do sỏi di chuyển làm tổn thương niêm mạc niệu.
• Tiểu đục hoặc có mùi hôi: do nhiễm khuẩn niệu.
• Thiểu niệu hoặc vô niệu: sỏi thận 2 bên tắc nghẽn hay sỏi thận trên thận độc nhất.
• Tiểu đau hoặc gắt buốt
• Tiểu ra sỏi.
• Triệu chứng toàn thân: có thể sốt cao lạnh run, buồn nôn hay nôn, phù toàn thân…

Triệu chứng thực thể:

Khám bụng: bụng chướng nhẹ, ấn đau nhiều vùng hông lưng bên thận có sỏi, nghiệm pháp rung thận (+), nếu thận ứ nước nhiều sẽ có nghiệm pháp chạm thận (+), nếu thận ứ mủ sẽ có phản ứng thành bụng.

“Sỏi im lặng” là sỏi tiết niệu đã bị mắc kẹt lâu ngày gây tắc đài bể thận mà không có triệu chứng đau. Đây là trường hợp cần đặc biệt chú ý bởi người bệnh thường chủ quan, không chịu đi khám và điều trị. Khi phát hiện, nó đã gây nhiễm trùng nặng, có thể gây tổn thương chức năng thận vĩnh viễn, có thể phải cắt bỏ thận.

3. Chẩn đoán sỏi tiết niệu.

Dựa vào các triệu chứng, dấu hiệu, vị trí đau nhức mà bác sĩ sẽ đưa ra những kết luận ban đầu. Để chắc chắn có được kết quả chính xác, bệnh nhân cần tiến hành làm một số xét nghiệm chẩn đoán cận lâm sàng:

• Siêu âm ổ bụng.
• Xét nghiệm nước tiểu.
• Chụp CT.
• Chụp X-quang.

4. Điều trị sỏi đường tiết niệu hiệu quả.

Một số phương pháp điều trị phổ biến, bao gồm cả nội và ngoại khoa:

• Phương pháp điều trị nội khoa tại nhà chỉ dành cho sỏi có kích thước < 5mm, nhỏ và chưa để lại biến chứng gì.
• Đối với sỏi > 9mm và để lại biến chứng và không thể can thiệp phẫu thuật do thận đã bị ảnh hưởng nặng, các bác sĩ sẽ chỉ định dùng thuốc.
• Khi sỏi quá lớn, khiến chức đào thải bị vô tác dụng, thì cần phải loại bỏ sỏi. Một số biện pháp y học tiên tiến thường được sử dụng là: phẫu thuật nội soi tán sỏi qua da (PCNL); tán sỏi ngoài cơ thể (ESWL), Tán sỏi nội soi ống mền, nôi soi sau phúc mạc, nội soi tán sỏi ngược dòng… Đây đều là các kỹ thuật mới, ít rủi ro.

 Để tránh gặp phải bệnh lý phức tạp này, bạn nên rèn luyện một thói quen sống và làm việc lành mạnh:

• Rèn thói quen uống đủ nước hàng ngày.
• Không nhịn tiểu quá lâu.
• Ăn uống đủ chất, rèn luyện thể thao thường xuyên.

5. Điều trị sỏi đường tiết niệu tại đơn nguyên thận tiết niệu nam học. Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hưng Yên.

video tán sỏi thận qua da

Hiện nay tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hưng Yên có thực hiện tất cả các phương pháp điều trị sỏi đường tiết niệu kể trên. Khách hàng khi lựa chọn điều trị sỏi đường tiết niệu tại bệnh viện sẽ có những lợi ích sau:

• Được khám sàng lọc đưa ra chẩn đoán nhanh chóng, chính xác và chọn phương pháp điều trị bởi đội ngũ bác sĩ chuyên khoa thận tiết niệu.
• Các bác sĩ thực hiện kỹ thuật điều trị thành thạo, giàu kinh nghiệm.
• Hệ thống trang thiết bị hiện đại và được đầu tư liên tục để cập nhật những tiến bộ y khoa mới nhất trên thế giới.
• Sau khi điều trị bệnh nhân sẽ được các bác sĩ tư vấn đầy đủ các biện pháp nhằm hạn chế tối đa việc tái phát sỏi

ĐƠN NGUYÊN THẬN TIẾT NIỆU NAM HỌC